Prawa i obowiązki pacjenta
Prawa pacjenta są zbiorem praw, zawartych między innymi w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ustawie o prawach Pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, czy też ustawie o działalności leczniczej. Przestrzeganie praw pacjenta jest ustawowym obowiązkiem wszystkich uczestniczących w udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Od organów władzy publicznej począwszy, poprzez osoby wykonujące zawód medyczny, do wszystkich innych, którzy z racji wykonywanego zawodu mają kontakt z pacjentem.
Pacjent ma prawo do:
- uzyskania przystępnej informacji o swoim stanie zdrowia,
- udzielania świadczeń zdrowotnych przez personel medyczny o odpowiednich kwalifikacjach, kierujący się zasadami etyki zawodowej; w sposób odpowiadający wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa;
- wyrażenia zgody na udzielenie określonych świadczeń zdrowotnych lub odmowy udzielenia takiej zgody po uzyskaniu odpowiedniej informacji – w przypadku zastosowania metody leczenia stwarzających podwyższone ryzyko dla pacjenta, zgodę wyraża się w formie pisemnej;
- poszanowania intymności i godności w takcie realizacji świadczeń opieki zdrowotnej – osoba udzielająca ma obowiązek postępować w sposób zapewniający poszanowanie tego prawa;
- kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z innymi osobami;
- zachowania w tajemnicy przez osoby wykonujące zawód medyczny, w tym udzielające mu świadczeń zdrowotnych, informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego;
- dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej jego stanu zdrowia oraz udzielonych mu świadczeń zdrowotnych;
- informacji o prawach pacjenta określonych w Ustawie oraz w przepisach odrębnych, uwzględniającej ograniczenia tych praw określone w tych przepisach.
Obowiązki pacjenta
- Pacjent ma obowiązek przestrzegania zasad określonych w regulaminie organizacyjnym, a w szczególności stosować się do wskazówek i zaleceń lekarzy w zakresie procesu diagnostyczno-terapeutycznego, jak i w sprawach organizacyjno-administracyjnych.
- Podczas rejestracji osobistej za pomocą Serwisu Pacjent ubiegający się o udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej jest zobowiązany podać swoje imię i nazwisko, płeć, data urodzenia, PESEL lub numer paszportu, miejsce zamieszkania, numer telefonu oraz adres e-mail.
- Rejestracji może dokonać osoba trzecia po podaniu danych pacjenta wskazanych powyżej.
- Przy odwołaniu wizyty telefonicznie lub za pomocą poczty elektronicznej Pacjent jest obowiązany do zgłoszenie nie mniej niż 12 godzin przed terminem realizacji usługi. Nieodwołanie wizyty skutkuje adnotacją w karcie Pacjenta. Lekarz może odmówić kolejnego zapisu i rozpoczęcia leczenia.
- Pacjent jest obowiązany udzielać w trakcie wywiadu lekarskiego pełnej i prawdziwej informacji o swoim stanie zdrowia.
- Podmiot leczniczy nie ponosi odpowiedzialności za szkody wynikłe z zatajenia bądź udzielenia nieprawdziwej informacji, co do istotnych spraw dotyczących zdrowia pacjenta.
Podstawy prawne:
- Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. 2019 poz. 1781),
- Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku praw Pacjenta z dnia 6 listopada 2008 r. (Dz.U.2024 poz. 581),
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. 2024 poz. 146),
- Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. (Dz.U. 2025 poz. 450),
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz.U. 2024 poz. 798).